سهیل صبا میگوید: «ناگهان در عرض چند ثانیه مثل یک پر به هوا پرت شدم.»
صبا دبیر شورای کلیسای ارتدوکس عرب است. او از ناحیه سر، کمر و پاها دچار مجروحیت شده است. او به بیبیسی میگوید: «یک موشک روی ساختمان مرکزی شورا افتاد و در لحظه نه نفر از اعضای یک خانواده را کشت. بمباران واقعاً شدید بود. مثل زلزله بود.»
بقیه ساختمان کلیسای سنت پورفیریوس سالم مانده و به فعالیت مشغول است اما صبا دنبال سر پناهی در همان نزدیکی، در کلیسای کاتولیک خانواده مقدس میگردد. او یکی از صدها مسیحی ساکن غزه است که حالا فقط در این دو کلیسا که هنوز بازماندهاند زندگی میکند.
ساکنان غزه خانههای خود را به دنبال اخطارهای ارتش اسرائیل ترک کردهاند.
حمله موشکی
در ۱۹ اکتبر، موشکی به یکی از ساختمانهای مجموعه بناهای کلیسای پورفیریوس اصابت کرد. بنا به گفته اعضای کلیسا و شاهدان عینی این حمله ۱۷ کشته و دهها مجروح که کودکان هم میانشان بود، بهجا گذاشت.
اسراییل هدف قرار دادن این کلیسا را رد کرده است. لیور حیات، سخنگوی وزارت امور خارجه اسراییل به بیبیسی گفت این حادثه خسارات جنبی هدف قرار دادن یکی از زیرساختهای مهم حماس در همان نزدیکی بوده است.
مونا که ترجیح میدهد نام واقعیاش را فاش نکند میگوید: «همهچیز بسیار سریع اتفاق افتاد. حمله موشکی بدون اخطار بود. بعدازآن غباری غلیظ همهجا را گرفته بود. هیچکس هیچچیز را نمیدید.» در تصاویر ویدیویی که بیبیسی به آنها دست پیداکرده است شهروندان و مأموران دفاع از غیرنظامیان را میبینیم که روی خرابههای میخزند و تکههای آوار را با دست کنار میزنند تا کسانی که زیر آنها گرفتارشدهاند را بیرون بکشند.
چند عکس چاپشده از نوزادی تازه متولدشده که با آرامش در خواب است و در یک عکاسی گرفتهشده است، در میان آوار دیده میشود. بیبیسی نتوانست زنده ماندن نوزاد از این حادثه را تأیید کند.
در شبکههای اجتماعی میتوان تصاویری از مراسم دستهجمعی غسلتعمید کودکان دید که از ترس امنیت آنها به این شکل برگزارشده است. مونتر اسحاق، مسیحی فلسطینی که ساکن کرانه غربی است میگوید: «مسیحیان ساکن نوار غزه برای بدترین سناریو آماده میشوند.»
مسیحیان در کلیساها پناه گرفتهاند
حدود ۹۰۰ مسیحی در کلیسای سنت پورفیریوس که با کلیسای ارتدوکس یونانی مرتبط است و کلیسای کاتولیک خانواده مقدس پناه گرفتهاند.
تنها هزار و صد نفر از جمعیت غزه مسیحیان ارتدوکس یونانی و پیروان کلیسای کاتولیک خانواده مقدس هستند که حدود ۰.۰۵ درصد جمعیت نوار غزه را تشکیل میدهند. بیشتر آنها ارتدوکس های یونانیاند و در مناطق مختلف غزه پراکنده هستند. به گفته یکی از ارتدوکس های یونانی که نخواست نامش فاش شود، بعضی از این مسیحیان بعد از وقایع «روز نکبت» در سال ۱۹۴۸ وارد غزه شدند. وقایع سال ۱۹۴۸ و جنگ اعراب و اسرائیل منجر به بیخانمانی اجباری بیش از هفتصد هزار نفر از فلسطینیان شد.
بعضی دیگر ریشههای خود را مربوط به ساکنان بومی و اولیه این سرزمین میدانند که از سالهای ۴۰۲ پس از میلاد بعد تغییر دین از ادیان شبانی به مسیحیت در اینجا زندگی کردهاند.
الیاس جرادا، یکی از اعضای شورای کلیسای ارتدوکس عرب تأکید میکند که مسیحیان غزه ریشههای قومی کهنی دارند که به سال ۴۰۰ بعد از میلاد مسیح میرسد و بیشتر ساکنان مسیحی غزه از همان اجداد باستانی هستند.
محاصره
اسراییل و مصر پانزده سال است که غزه را در محاصره قرار دادهاند و شهروندان غزه تنها با ارائه یک اجازهنامه رسمی که از قبل برای آن درخواست دادهاند حق عبور از مرز و خروج دارند.
ریم جاردا مادر کودکی سهساله است و همراه خانوادهاش در غزه زندگی میکند. آخرین بار خواهرش که ساکن کرانه غربی است را پنج سال قبل دیده است. خواهرش ۲۵ سال پیش به کرانه غربی رفت.
ریم میگوید مجوزهای خروج که اسرائیل صادر میکند «فقط برای بعضی از اعضای خانواده است و یا فقط برای کودکان است. شوهر من هیچوقت نتوانسته مجوز بگیرد.»
او میگوید: «خواهرزادههایم ازدواجکردهاند. پسرش از دانشگاه فارغالتحصیل شده است اما نمیتوانستیم در هیچکدام از این لحظههای مهم کنارشان باشیم. سعی میکنیم با کمک اینترنت در ارتباط باشیم اما آنهم همیشه در دسترس نیست.»
اسرائیل محدودیتهای شدیدی را برای خروج مردم از نوار غزه اعمال کرده، اما از زمان حملات ۷اکتبر توسط حماس، تمام گذرگاههای مرزی را بسته استمنبع تصویر،JOEL CARILLET / GETTY IMAGES
توضیح تصویر،
اسرائیل محدودیتهای شدیدی را برای خروج مردم از نوار غزه اعمال کرده، اما از زمان حملات ۷اکتبر توسط حماس، تمام گذرگاههای مرزی را بسته است
«جشنهای ما سادهاند»
یکی دیگر از مسیحیان ارتدوکس یونانی که میخواست ناشناس بماند میگوید: «ما تمام آداب و مناسک مذهبیمان را بهجا میآوریم اما مراسم ما با مراسم مسیحیان کرانه غربی و بیت لحم تفاوت دارد. جشنهای ما به دلیل شرایط محاصره بسیار ساده هستند.»
به نظر الیاس جرادا، یکی از اعضای شورای کلیسای ارتدوکس عرب، کوچک بودن جمعیت مسیحیان غزه بر تمام ارتباطها و مراودات آنها تأثیر گذاشته است.
او میگوید: «جمعیت ما در غزه بسیار کم است. ما میخواهیم فرزندانمان با گروههای مسیحی دیگر در ارتباط باشند، بستگان خود را بشناسند وزندگی عادی داشته باشند.»
او با اشاره به حمله راکتی روز پنجشنبه که باعث مرگ «نزدیک به ۲ درصد» جمعیت مسیحیان غزه شد میگوید: «محدودیتهای زندگی در غزه بسیار شدید است. در این حمله یک خانواده بهطور کامل از لیست ثبتاحوال خط خورد و باطل شد. این وحشتناک است.»
«هیچ گزینهای برای زندگی وجود ندارد. همه گزینهها برای مرگاند»
کشیش جوزف اسد، معاون مسیحیان کلیسای کاتولیک ساکن در غزه میگوید ۵۵۰ آواره در کلیسای آنها پناه گرفتهاند که در میان آنها ۶۰ نفر به دلیل نیازهای خاص و سن کمتر پنج سال نیاز به توجه و مراقبها خاص دارند.
«ما در ساختمان مدرسه کلیسا ساکن هستیم که اتاقخواب، دستشویی و حمام و رواندازی در آن نیست.»
از وقتی کلیسای سنت پورفیریوس موردحمله قرار گرفت شرایط از قبل هم پیچیدهتر شده است چون به گفته یکی از اعضای کلیسای ارتودکس یونانی، حدود صد نفر سرپناه خود را از دست دادند.
اسرائیل میگوید حملههایش در جواب به حملههای هفت اکتبر امسال حماس است. حملهای که در آن نیروهای مسلح حماس به گروههای ساکن جنوب اسرائیل حمله کردند و بیش از ۱۴۰۰ نفر را کشتند و ۲۳۹ نفر را به گروگان گرفتند.
در روز ۳۰ اکتبر وزیر بهداشت فلسطینیان گفت ۸۳۰۶ نفر که ۳۴۵۷ نفر آنها کودک بودهاند در حملههای بعد از ۷ اکتبر اسرائیل کشتهشدهاند.
عکس نوزاد
الیاس جیلده که در کلیسا زندگی میکند احساساتش را چنین توصیف میکند: «ما احساس خشم و بیعدالتی میکنیم. هیچ امنیت و محافظتی برای ما وجود ندارد. انگار در جنگل زندگی میکنیم.»
او با اشاره به ارتش اسرائیل میگوید: «آنها هیچ گزینهای برای زندگی به مردم ندادهاند. تمام گزینهها به مرگ ختم میشوند.»